Na današnji dan...

[andro]

2. Januar (2.1.)
Rođenja

* 1642 - Mehmed IV, sultan Osmanlijskog carstva
* 1699 – Osman III, sultan Osmanlijskog carstva
* 1817 – François Chabas, francuski egiptolog
* 1870 – Ernst Barlach, njemački skulptor
* 1920 – Isaac Asimov, američki SF-autor
* 1927 - Rejhan Demirdžić, bosanskohercegovački glumac
* 1938 - Hans Herbjørnsrud, norveški autor
* 1954 - Jasna Ornela Bery, bosanskohercegovačka glumica
* 1969 – Christy Turlington, američka manekenka

Smrti

* 1982 - Nikola Å op, bosanski i hrvatski pjesnik
* 2009 - Inger Christensen, danska književnica

[andro]

3. Januar (3.1.)

Događaji

* 1496 - Leonardo da Vinci iskušava bez uspjeha model letjelice
* 1521 - Papa Leo X ekskomunicira Martina Luthera
* 1921 - Turski mir s Armenijom
* 1924 - Pronađen sarkofag faraona Tutankamona
* 1957 - Predstavljen prvi električni sat
* 1961 - SAD prekinule diplomatske odnose s Kubom.
* 1962 - Papa Ivan XXIII. ekskomunicirao Fidela Castra
* 1993 - Rusija i SAD potpisale START 2, sporazum o smanjenju nuklearnog naoružanja
* 1999 - Lansiran "Mars Polar Lander"
* 2004 - Egipatski "Boeing 737", kompanije Flash Airlines, srušio se u Crveno More. Poginulo je svih 148 putnika i članova posade, među njima 135 Francuza

Rođenja

* 1780 - Johann Christian Woyzeck, predložak za istoimenu figuru u romanu Georga Büchnera
* 1829 - Konrad Duden, njemački filolog i izdavač prvog njemačkog pravopisa
* 1850 - Sonja Kowalewska, ruska matematičarka
* 1892 - J. R. R. Tolkien, engelski književnik i jezikoslovac
* 1929 - Sergio Leone, italijanski glumac
* 1946 - Victoria Principal, američka glumica
* 1952 - Gianfranco Fini, italijanski politivar i ministar vanjskih poslova
* 1956 - Mel Gibson, američki glumac
* 1960 - Marla Glen, američka pjevačica bluesa
* 1969 - Michael Schumacher, njemački vozač Formule 1
* 1985 - Damir Džombić, bosanskohercegovački nogometaš

Smrti

* 1322 - Filip V, kralj Francuske
* 1903 - Alois Hitler, otac Adolfa Hitlera
* 1933 - Jack Pickford, glumac, Hollywoodski prvi "negativac".
* 1950 - Emil Jannings, glumac
* 1967 - Jack Ruby, ubojica Lee Harvey Oswalda
* 1979 - Conrad Hilton, hotelijer

Praznici

* Rimsko carstvo - Festival u čast mira

[andro]

4. Januar (4.1.)

Događaji

* 1989 - Francuz Christian Pollas otkrio asteroid Toutatis

Rođenja

* 1643 - Isaac Newton, engleski fizičar, matematičar i astronom
* 1710 - Giovanni Battista Pergolesi, italijanski kopozitor
* 1785 - Jacob Grimm, njemački jezikoslovac i sakupljač narodnog blaga
* 1809 - Louis Braille, francuski tvorac pisma za slijepe
* 1822 - Georg Büchmann, njemački jezikoslovac
* 1940 - Gao Xingjian, francuski pisac, prevodilac i slikar kineskog porijekla
* 1960 - John Michael Stipe, američki pjevač i član grupe "R.E.M."

Smrti

* 1941 - Henri Bergson, francuski filozof
* 1960 - Albert Camus, francuski pripovjedač, dramatik, esejist i novinar, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1957. godine
* 1961 - Erwin Schrödinger, austrijski fizičar
* 1965 - Thomas Stearns Eliot, engleski pisac američkog porijekla
* 1967 - Donald Campbell, britanski automobilist
* 1986 - Christopher Isherwood, britanski pisac
* 2006 - Nijaz Abadžić, bosanskohercegovački novinar, publicista i urednik FTVBiH

[andro]

5. Januar (5.1.)

Događaji

* 1895 - Konrad Roentgen, otkrio X-zrake.

Rođenja

* 1209 - Richard od Cornwalla, kralj Svetog rimskog carstva
* 1548 - Franciscus Suárez, portugalski teolog i filozof
* 1835 - Richard Faltin, finski kopozitor i sakupljač narodnih pjesama
* 1846 - Rudolf Christoph Eucken, njemački filozof
* 1876 - Konrad Adenauer, njemački političar i državnik
* 1920 - Arturo Benedetti Michelangeli, italijanski pijanist
* 1921 - Friedrich Dürrenmatt, švicarski pisac
* 1928 - Zulfikar Ali Bhutto, pakistanski političar i državnik
* 1931 - Alfred Brendel, austrijski pijanist i književnik
* 1931 - Robert Duvall, američki glumac
* 1932 - Umberto Eco, italijanski književnik i semiotičar
* 1935 - Forough Farrokhzad, iranska književnica i režiserka
* 1938 - Juan Carlos I od Å panije, Å¡panski kralj
* 1942 - Maurizio Pollini, italijanski pijanist i dirigent
* 1946 - Diane Keaton, američka glumica i producentica
* 1946 - Jewgeni Anatoljewič Popov, ruski prozaist
* 1952 - Nermin Tulić, bosanskohercegovački filmski i pozorišni glumac
* 1954 - Pamela Sue Martin, američka glumica
* 1968 - DJ Bobo, švicarski DJ i muzičar
* 1969 - Marilyn Manson, američki muzičar i pjevač
* 1972 - Sakis Rouvas, grčki pjevač
* 1972 - Sasha, njemački pop-pjevač
* 1982 - Janica Kostelić, hrvatska alpska skijašica

Smrti

* 1524 - Marko Marulić, hrvatski književnik
* 1933 - Calvin Coolidge, američki političar i predsjednik

[andro]

6. Januar (6.1.)

Događaji

* 1288. - Sastavljen Vinodolski zakon.
* 2001. - Američki kongres proglasio je Georgea W. Busha pobjednikom američkih predsjedničkih izbora 2000.

Rođenja

* 1412 - Ivana Orleanska, francuska nacionalna junakinja i svetica Katoličke crkve
* 1486 - Martin Agricola, njemački kompozitor i teoretičar muzike
* 1838 - Max Bruch, njemački kompozitor
* 1861 - Victor Horta, belgijski arhitekt
* 1862 - August Oetker, njemački industrijalac
* 1872 - Alexander Nikolajewitsch Skrjabin, ruski pijanist i kompozitor
* 1883 - Kahlil Gibran, libanonski pjesnik i umjetnik
* 1925 - Regina, nadvojvotkinja od Austrije
* 1937 - Doris Troy, američka pjevačica soula
* 1937 - Paolo Conte, italijanski kantautor
* 1938 - Adriano Celentano, italijanski pjevač, glumac i TV-voditelj
* 1955 - Rowan Atkinson, britanski komičar i glumac
* 1964 - Henry Maske, njemački bokser
* 1975 - Enis Bešlagić, bosanskohercegovački glumac
* 1982 - Gilbert Jay Arenas Jr., američki košarkaš

Smrti

* 1693 - Mehmed IV, sultan Osmanlijskog carstva
* 1852 - Louis Braille, francuski tvorac pisma za slijepe
* 1884 - Gregor Mendel, začetnik klasične genetike
* 1919 - Theodore Roosevelt, 26. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država
* 1960 - Nima Yushij, iranski pjesnik

[andro]

7. Januar (7.1.)

Događaji

* 1927 - Uspostavljen prvi međunarodni telefonski poziv - New York-London
* 1934 - Prvo izdanje stripa o Flash Gordonu
* 1946 - Zapadne sile priznale Austriju u granicama iz 1937
* 1953 - Predsjednik Harry S. Truman obznanio kako su Sjedinjene Američke Države proizvele prvu hidrogensku bombu
* 1959 - Sjedinjene Američke Države priznale novu kubansku vladu Fidela Castra
* 1990 - Krivi toranj u Pisi prvi put poslije 800 godina postojanja zatvoren za turiste zbog restauracije

Rođenja

* 1745 - Étienne de Montgolfier, francuski pionir u vožnji balonom
* 1795 - Anna Pavlovna, holandska kraljica
* 1800 - Millard Fillmore, američki političar i predsjednik
* 1845 - Ludovik III, posljednji bavarski kralj
* 1873 - Adolph Zukor, režiser i producent, jedan od osnivača filmskog studija Paramount Pictures
* 1879 - Osman Đikić, bosanskohercegovački pjesnik
* 1899 - Francis Poulenc, francuski kompozitor i pijanist
* 1916 - Elena Ceauşescu, rumunska političarka i supruga Nicolaea Ceauşescua
* 1934 - Tassos Papadopoulos, kiparski političar i državnik
* 1951 - Talgat Musabajev, kazahski astronaut
* 1964 - Nicolas Cage, američki glumac
* 1981 - Admir Čehić, bosanskohercegovački nogometaš
* 1981 - James Denton, britanski novinar i sportist

Smrti
* 1536 - Katarina Aragonska, engleska kraljica
* 1893 - Jožef Stefan, fizičar, matematičar, pjesnik
* 1943 - Nikola Tesla, izumitelj
* 1984 - Ismet Mujezinović, jedan od najvećih bosanskohercegovačkih slikara
* 1989 - Hirohito, japanski car
* 1998 - Vladimir Prelog, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju

Praznici

* Božić po julijanskom kalendaru; slavi nakoliko pravoslavnih crkvi uključujući Srpsku, Makedonsku, Rusku i neke druge kao i Jerusalemska patrijaršija i neki samostani na Svetoj Gori.

[andro]

8. Januar (8.1.)

Događaji

* 871 - Bitka za Ashdown - Ethelred od Wessexa pobijeđuje Dansku armiju.
* 1198 - Innocent III postaje Papa.
* 1297 - Monako proglašava nezavisnost.
* 1679 - Robert Cavelier Sieur de la Salle otkrio slapove Niagare.
* 1815 - Rat 1812: Bitka za Novi Orleans - Andrew Jackson vodi Američke snage u pobjedi nad Britancima.
* 1838 - Alfred Vail demonstrira telegraf.
* 1863 - American Civil War: Second Battle of Springfield
* 1867 - Afrički Amerikanci dobivaju pravo glasa u Wašingtonu.
* 1912 - Osnovan Afrički nacionalni kongres.
* 1916 - Prvi svjetski rat: Saveznici se povlače sa Galipolja.
* 1926 - Abdul-Aziz ibn Saud postaje kralj Hejaza i preimenuje je u Saudijska Arabija.
* 1959 - Osvajanje Kube od strane Fidel Kastra.
* 1977 - Sovjetska svemirska misija Luna 21.
* 1994 - Ruski kosmonaut Valeri Polyakov ostaje na svemirskoj stanici Mir do 22. marta, 1995, odnosno rekordnih 437 dana u svemiru.

Rođenja

* 1589 - Ivan Gundulić, dubrovački književnik
* 1601 - Baltasar Gracián y Morales, španski pisac i mislilac
* 1864 - Eduard VII, engleski kralj
* 1905 - Giacinto Scelsi, italijanski kompozitor
* 1935 - Elvis Presley, američki pjevač (King of Rock'n'Roll)
* 1937 - Shirley Bassey, britanska pjevačica
* 1947 - David Bowie, britanski muzičar
* 1967 - R. Kelly, američki pjevač i muzičar
* 1973 - Sean Paul, jamaikanski rapper i pjevač reggea

Smrti

* 1324 - Marco Polo, venecijanski trgovac i putopisac
* 1642 - Galileo Galilej, fizičar, astronom.
* 1996 - François Mitterrand, francuski državnik

[andro]

9. Januar (9.1.)

Događaji

* 1792 - mirom u Jašiju, kojim je okončan rusko-turski rat, započet u augustu 1787, Rusija proširila svoju granicu do Dnjestra.
* 1793 - Francuz Žan Pjer Blanšar izveo prvi let balonom iznad sjevernoameričkog kontinenta.
* 1942 - u Petrovgradu, Kikindi i drugim mjestima u Banatu Nijemci u Drugom svjetskom ratu strijeljali 150 komunista i simpatizera partizana. Istog dana mađarske okupacione vlasti počele masovno hapšenje i ubijanje Srba s druge strane reke Tise. U Đurđevu kod Žablja, Šajkašu i Gospođincima streljano 60 Srba.
* 1945 - počelo iskrcavanje američkih trupa u Drugom svjetskom ratu na najveće filipinsko ostrvo Luzon. Borbe okončane 15. augusta kapitulacijom japanskih snaga.
* 1953 - potonuo južnokorejski putnički feribot, život izgubilo 349 osoba.
* 1962 - SSSR i Kuba potpisali trgovinski sporazum na osnovu koga je Kuba dobijala robu po povoljnim i niskim cijenama. Ugovor prestao da važi 1991.
* 1978 - u Iranu počela islamska revolucija u kojoj je godinu dana kasnije zbačen sa vlasti šah Reza Pahlavi.
* 1992 - Proglašena Republika Srpska
* 1996 - čečenski pobunjenici zauzeli bolnicu i uzeli najmanje 2.000 talaca u dagestanskom gradu Kizliar. Pobunjenici tražili prekid rata u svojoj državi.
* 1996 - obustavljen vazdušni humanitarni most za Sarajevo, najveći vazdušni most u historiji vazduhoplovstva poslije sovjetske blokade Berlina. Tokom tri i po godine agresije na BiH, obavljeno 13.000 humanitarnih letova kojima je dopremljeno više od 160.000 tona pomoći.
* 1999 - prilikom hapšenja, pripadnici SFOR-a ubili Dragana Gagovića, optuženog pred Međunarodnim sudom u Hagu za ratne zločine počinjene u ratu u Bosni.
* 2002 - SAD ukinule sankcije na prodaju oružja Jugoslaviji, uvedene 1996.
* 2002 - vlada SAD pokrenula istragu o stečaju međunarodne elektrodistributerske kompanije Enron, najvećem bankrotstvu u historiji SAD.

Rođenja

* 1890 - Karel Čapek, češki književnik
* 1890 - Kurt Tucholsky, njemački novinar i književnik
* 1900 - Marija Rumunska, rumunska princeza i kraljica Kraljevine Jugoslavije
* 1908 - Simone de Beauvoir, francuska književnica i feministica
* 1913 - Richard Nixon, američki političar i državnik
* 1928 - Domenico Modugno, italijanski kantautor
* 1941 - Joan Baez, američka pjevačica folka
* 1949 - Mary Roos, njemačka pjevačica
* 1954 - Mirza Delibašić, bosanska košarkaška zvijezda
* 1958 - Mehmet Ali Agca, turski desničar i atentator
* 1965 - Bisera Boškailo, bosanskohercegovačka književnica i prevodilac
* 1970 - Lara Fabian, belgijsko-kanadska pjevačica

Smrti

* 1908 - Wilhelm Busch, njemački slikar i književnik
* 1947 - Karl Mannheim, mađarski sociolog i filozof

[andro]

10. Januar

Događaji

* 1920 - osnovana Liga naroda

Rođenja

* 1480 - Margarete od austrije, austrijska princeza i vladarica Holandije
* 1729 - Lazzaro Spallanzani, italijanski naučnik
* 1869 - Grigorij Rasputin, ruski mističar
* 1876 - Thomas Alva Edison jr., američki istraživač
* 1902 - Dobriša Cesarić, hrvatski pjesnik
* 1945 - Rod Stewart, britanski pjevač

Smrti

* 1862 - Samuel Colt, američki pronalazač
* 1917 - Buffalo Bill, vodič i tragač u američkoj vojsci, plaćeni borac protiv Indijanaca
* 1957 - Gabriela Mistral, čileanska književnica
* 2006 - Fadil Toskić, bosanskohercegovački pjevač

[andro]

11. Januar (11.1.)
Rođenja

* 1853 - Gustav Falke, njemački književnik
* 1970 - Mustafa Sandal, turski pjevač
* 1971 - Mary J. Blige, američka pjevačica soula i R'n'B-a

Smrti

* 1494 - Domenico Ghirlandaio, italijanski slikar
* 1928 - Thomas Hardy, engleski književnik
* 1941 - Emanuel Lasker, njemački šahista i matematičar

[andro]

12. Januar (12.1.)
Rođenja
* 1746 - Johann Heinrich Pestalozzi, Å¡vicarski pedagog
* 1812 - Edouard Séguin, francuski liječnik i pedagog
* 1822 - Étienne Lenoir, francuski istraživač
* 1876 - Jack London, američki književnik
* 1878 - Ferenc Molnár, mađarski novinar
* 1893 - Hermann Göring, njemački nacistički političar
* 1901 - Natko Katičić, hrvatski pravnik
* 1907 - Sergej Pavlovič Koroljov, sovjetski konstruktor raketa
* 1928 - Ruth Brown, američka rhytm&blues-pjevačica
* 1969 - Robert Prosinečki, hrvatski nogometaš
* 1990 - Nihad Đedović, bosanskohercegovački košarkaš

Smrti

* 1976 - Agatha Christie, britanska književnica
* 1983 - Gerhard Barkhorn, njemački pilot

[andro]

13. Januar (13.1.)

Događaji

* 1898 - Emile Zola objavljuje članak "J'accuse".

Rođenja

* 1734 - Luka Sorkočević, dubrovački kompozitor i diplomat
* 1864 - Wilhelm Wien, njemački fizičar
* 1866 - Vassili Sergejevič Kalinjikov, ruski kompozitor
* 1892 - Mohammad Ali Jamalzadeh, iranski književnik
* 1977 - Orlando Bloom, britanski glumac
* 1986 - Joannie Rochette, kanadska klizačica na ledu

Smrti

* 1941 - James Joyce, književnik.
* 1994 - Goran Ipe Ivandić, bosanskohercegovački rock bubnjar

[andro]

14. Januar (14.1.)

Događaji

* 1539 - Å panija osvojila Kubu
* 1690 - Izumljen klarinet u Nürnbergu
* 1724 - Å panski kralj Filip V abdicirao sa prijestolja
* 1858 - Napoleon III izbjegao pokušaj atentata
* 1897 - Na najviši vrh Južne Amerike Aconcagua, prvi se popeo Švicarac Matthias Zurbrigen
* 1900 - Premijera opere Toska, Giacoma Puccinija
* 1928 - Otvorene su II. Zimske olimpijske igre - St. Moritz 1928., prve prave Zimske olimpijske igre koje nisu održane u sklopu Ljetnih olimpijskih igara
* 1955 - Marilyn Monroe se udala za Joea DiMaggia
* 1985 - Martina Navratilova osvojila 100. teniski turnir

Rođenja

* 1507 - Katarina od Å panske, austrijska hercoginja i Å¡panska princeza
* 1818 - Zacharias Topelius, finsko-Å¡vedski pjesnik
* 1850 - Pierre Loti, francuski književnik
* 1861 - Mehmed VI., sultan Osmanskog carstva
* 1875 - Albert Schweitzer, alzaško-njemački liječnik, filozof i muzičar
* 1886 - Hugh Lofting, britanski književnik
* 1892 - Martin Niemöller, njemački teolog
* 1892 - Paul Forell, njemački nogometaš
* 1896 - John Dos Passos, američki književnik
* 1901 - Bebe Daniels, američka glumica
* 1905 - Takeo Fukuda, japanski političar
* 1906 - William Bendix, američki glumac
* 1909 - Joseph W. Losey, američki filmski režiser
* 1911 - Anatoli N. Rybakow, ukrajinski književnik
* 1914 - Harold Russell, kanadski glumac
* 1919 - Giulio Andreotti, italijanski političar i državnik
* 1931 - Caterina Valente, italijanska pjevačica i zabavljačica
* 1941 - Milan Kučan, slovenski političar
* 1941 - Faye Dunaway, američka glumica
* 1942 - Michael Gwisdek, njemački glumac
* 1943 - Holland Taylor, američki glumac
* 1944 - Makiko Tanaka, japanski pilitičar
* 1947 - Hans Nogly, njemački nogometaš
* 1947 - Ina Deter, njemačka pjevačica
* 1949 - Lawrence Kasdan, američki režiser
* 1960 - Andrea Fischer, njemački političar
* 1963 - Steven Soderbergh, američki filmski režiser
* 1965 - Désirée Nosbusch, luksemburška TV-voditeljica i glumica
* 1967 - Emily Watson - britanska glumica
* 1973 - Giancarlo Fisichella, italijanski vozač Formule-1

Smrti

* 1676 - Pier Francesco Cavalli, italijanski kompozitor
* 1742 - Edmond Halley, engleski astronom
* 1753 - George Berkeley, irski filozof
* 1874 - Philipp Reis
* 1898 - Lewis Carroll, britanski književnik i matematičar
* 1957 - Humphrey Bogart, glumac
* 1978 - Kurt Godel, matematičar

Praznici

* Nova Godina, po julijanskom kalendaru

[andro]

15. Januar (15.1.)

Događaji

* 1992 - Međunarodno priznanje Hrvatske i Slovenije.
* 1993 - Masakr u Isovića sokaku kod broja 23 počinile su srpske snage tokom opsade Sarajeva.
* 2001 - početak rada na verziji Wikipedije.
* 2007 - Euro postala valuta u Sloveniji.

Rođenja

* 1622 - Molière, francuski dramaticar
* 1902 - Nâzım Hikmet, turski pjesnik i dramatičar
* 1902 - Saud ibn Abd al-Aziz, saudijski kralj
* 1906 - Aristoteles Onassis, grčki brodovlasnik
* 1918 - Gamal Abdel Nasser, egipatski političar i državnik
* 1924 - Hamdija Pozderac, bosanski političar i državnik
* 1926 - Maria Schell, austrijska glumica
* 1929 - Martin Luther King, američki teolog, borac za ljudska prava i dobitnik Nobelove nagrade za mir
* 1958 - Boris Tadić, srbijanski političar i državnik

Smrti

* 1595 - Murat III, sultan Osmanlijskog carstva
* 1919 - Rosa Luxemburg, njemačka socijaldemokratska političarka
* 1955 - Isak Samokovlija, bosanskohercegovački književnik
* 2000 - Željko Ražnatović, srpski ratni zločinac u Ratu u Bosni i Hercegovini

[andro]

16. Januar (16.1.)
Rođenja

* 1298 - Ladžin, sultan egipatskih Mameluka
* 1728 - Niccolò Piccinni, italijanski kompozitor
* 1841 - Vasilij Osipovič Ključevski, ruski historičar i pisac
* 1853 - André Michelin, francuski proizvođač guma
* 1901 - Fulgencio Batista, kubanski političar i diktator
* 1924 - Aleksandar Tišma, srbijanski književnik
* 1931 - Johannes Rau, njemački političar i predsjednik
* 1933 - Susan Sontag, američka književnica i novinarka
* 1961 - Hari Varešanović, bosanski kantautor zabavne muzike
* 1974 - Kate Moss, britanska manekenka
* 1979 - Aaliyah, američka R´n´B-pjevačica

Smrti

* 1962 - Ivan Meštrović, hrvatski skulptor i arhitekta