Na današnji dan...

[andro]

9. septembar (rujan)
Rođenja

* 214 - Lucius Domitius Aurelian, rimski car
* 384 - Flavius Augustus Honorius, prvi car Zapadnog rimskog carstva
* 1585 - Armand Jean du Plessis Richelieu, francuski kardinal i državnik
* 1737 - Luigi Galvani, italijanski lijevnik i istraživač
* 1828 - Lav Tolstoj, ruski književnik
* 1908 - Cesare Pavese, italijanski književnik
* 1940 - Otis Redding, američki muzičar
* 1944 - Abdulah Sidran, bosanskohercegovački književnik
* 1960 - Hugh Grant, britanski glumac

Smrti

* 1513 - Jakov IV, kralj Å kota
* 1976 - Mao Zedong, kineski političar, revolucionarni vođa i državnik
* 2001 - Ahmad Shah Massoud, afganistanski borac i vojskovođa

[andro]

10. septembar (rujan)

Događaji

* 2003 - Švedska ministrica vanjskih poslova Anna Lindh izbodena je nožem u trgovačkom centru u Stockholmu i umire dan kasnije.

Rođenja

* 1714 - Niccolo Jommelli, italijanski kompozitor
* 1751 - Bartolomeo Campagnoli, italijanski violinist, kompozitor i dirigent
* 1794 - François Benoist, francsuki kompozitor
* 1885 - Dora Pejačević, hrvatska kompozitorica
* 1890 - Elsa Schiaparelli, italijansko-francuska modna kreatorica
* 1917 - Miguel Serrano, čileanski političar i književnik
* 1938 - Karl Lagerfeld, njemački modni kreator
* 1945 - José Feliciano, portorikanski muzičar, pjevač i songwriter
* 1952 - Bruno Giacomelli, italijanski vozač utrka
* 1953 - Amy Irving, američka glumica
* 1960 - Colin Firth, britanski glumac
* 1968 - Guy Ritchie, britanski režiser i Madonnin suprug
* 1974 - Ben Wallace, američki košarkaš

Smrti

* 1732 - Jacques d'Allonville, francuski astronom
* 1797 - Mary Wollstonecraft, engleska književnica irskog porijekla i borac za prava žena
* 1806 - Johann Christoph Adelung, njemački gramatičar i filolog
* 1833 – Števan Sijarto slovenski pjesnik i učitelj u Mađarskoj
* 1898 - Elizabeta Amalija Bavarska, austrijska carica (Sisi)
* 1983 - Felix Bloch, američki fizičar

[andro]

11. septembar (rujan)

Događaji

* 1995. - Nakon više od tri godine Armija Republike Bosne i Hercegovine oslobađa Vozuću.

* 2001. - Više od 3000 poginulih u terorističkim napadima na Svjetski Trgovački Centar u New Yorku, Pentagon i ruralno područje oko Shanksvillea u Pennsylvaniji.

Rođenja

* 1816 - Carl Zeiss, njemački mehaničar i poduzetnik
* 1903 - Theodor W. Adorno, njemački sociolog, filozof i kompozitor
* 1917 - Ferdinand Marcos, filipinski političar i predsjednik Filipina (od 1965 do 1986)
* 1937 - Tomas Venclova, litvanski književnik
* 1940 - Brian De Palma, američki režiser
* 1945 - Franz Beckenbauer, njemački nogometaš
* 1957 - Preben Elkjær Larsen, danski nogometaš
* 1960 - Predrag Nikolić, bosanski velemajstor u šahu
* 1965 - Baschar al-Assad, sirijski političar, državnik i diktator
* 1971 - Richard Ashcroft, britanski muzičar

Smrti

* 1971 - Nikita Hruščov, sovjetski političar i državnik
* 2001 - Atif Purivatra, teoretičar evolucije bošnjačkog nacionalnog identiteta

[andro]

12. septembar (rujan)
Rođenja

* 1888 - Maurice Chevalier, francuski glumac i pjevač
* 1897 - Irène Joliot-Curie, francuska hemičarka i dobitnica Nobelove nagrade za hemiju 1935.
* 1913 - Jesse Owens, američki atletičar
* 1942 - Linda Gray, američka glumica
* 1944 - Barry White, američki pjevač soula
* 1961 - Mylene Farmer, francuska pjevačica
* 1962 - Dino Merlin, bosanski kantautor
* 1986 - Emmy Rossum, američka glumica

Smrti

* 2003 - Johnny Cash, američki pjevač i gitarist

[andro]

13. septembar (rujan)
Rođenja

* 1475 - Cesare Borgia, italijanski renesansni vladar
* 1819 - Clara Schumann, njemačka pijanistica
* 1830 - Marie von Ebner-Eschenbach, austrijska književnica
* 1874 - Arnold Schönberg, austrijski kompozitor
* 1887 - Lavoslav Ružička, hrvatski hemičar
* 1913 - Ćamil Sijarić, bošnjački književnik
* 1933 - Duško Trifunović, književnik, scenarist i tekstopisac
* 1944 - Jacqueline Bisset, britanska glumica
* 1944 - Peter Cetera, američki pjevač i tekstopisac
* 1953 - Fabijan Lovrić, bosanskohercegovački pjesnik
* 1967 - Gordana Boban, bosanskohercegovačka dramska umjetnica
* 1968 - Medina Džanbegović, bosanska pjesnikinja
* 1968 - Emma Wiklund, Å¡vedska glumica i model
* 1971 - Goran Ivanišević, hrvatski teniser
* 1971 - Stella McCartney, britanska modna dizajnerica
* 1977 - Fiona Apple, američka pop-pjevačica

Smrti

* 1598 - Filip II., kralj Å panije 1556-1598.

[andro]

14. septembar (rujan)

Događaji

* 1829 - Mirovni ugovor u Jedrenama

Rođenja

* 1760 - Luigi Cherubini, italijanski kompozitor
* 1769 - Alexander von Humboldt, njemački intelektualac, prirodnjak i istraživač
* 1849 - Ivan Petrovič Pavlov, ruski fiziolog i dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1904
* 1886 - Jan Masaryk, češki političar
* 1910 - Rolf Liebermann, Å¡vicarski kompozitor
* 1931 - Ivan Klima, češki književnik
* 1937 - Renzo Piano, italijanski arhitekt
* 1950 - Ademir Kenović, bosanskohercegovački režiser
* 1956 - Kostas Karamanlis, grčki političar i državnik

Smrti

* 1321 - Dante Alighieri, italijanski pjesnik
* 1487 - Mara Branković, supruga sultana Murata II
* 1901 - William McKinley, američki političar i predsjednik
* 1926 - Rudolf Christoph Eucken, njemački filozof
* 1937 - Tomáš Masaryk, češki političar i filozof
* 2009 - Patrick Swayze, američki glumac

Praznici

Crkvena Nova Godina SPC. Sv. Simeon Stolpnik

[andro]

15. septembar (rujan)

Događaji

* 608. - Sveti Bonifacije postao papa.
* 668. - Konstantin II, car Istočnog Rimskog Carstva, ubijen u kupki u Siracusi, Italija.
* 1584. - Okončana izgradnja palače San Lorenzo del Escorial u Madridu.
* 1590. - Giambattista Catagna izabran za papu kao Urban VII.
* 1644. - Giambattista Pamphilj izabran za papu kao Inocencije X.
* 1656. - Engleska i Francuska potpisale mirovni sporazum.
* 1749. - Prema matematičkim procjenama, Pluton postao najudaljenija planeta sunčevog sistema, što je i ostao do 1979.
* 1789. - U SAD ustanovljen State Department (do tada postojao kao ministarstvo vanjskih poslova.
* 1812. - Francuska armija, na čelu sa Napoleonom, stigla u Moskvu pred Kremljin.
* 1821. - Nezavisnost od Å panije proglasili El Salvador, Gvatemala, Honduras, Kostarika i Nikaragva.
* 1835. - Beagle, britanski kraljevski brod na kojem je bio Charles Darwin, stigao na Galápagos.
* 1916. - U Prvom svjetskom ratu po prvi put u historiji upotrijebljeni tenkovi.
* 1928. - Škotski biolog Alexander Fleming slučajno otkrio pencilin.
* 1935. - Nacistička Njemačka usvojila novu zastavu sa svastikom.
* 1955. - U Parizu objavljen kontroverzni roman Lolita, ruskog pisca Vladimira Nabokova.
* 1957. - Održani treći parlamentarni izbori u SR Njemačkoj. Konrad Adenauer zadržao mjesto kancelara.
* 1959. - Nikita Hruščov postao prvi sovjetski premijer koji je posjetio SAD.
* 1962. - Sovjetski brod Poltava krenuo prema Kubi Å¡to je jedan od povoda nastanka kubanske krize.
* 1995. - Armija RBiH oslobodila Bosanski Petrovac.

Rođenja

* 1254. - Marco Polo, venecijanski trgovac i putopisac (vjerovatno) dalmatinskih korijena
* 1737. - Mikloš Küzmič slovenački pisac, prevoditelj i svećenik u Mađarskoj
* 1857. - William Howard Taft, američki političar i predsjednik
* 1890. - Agatha Christie, britanska autorica kriminalnih romana
* 1902. - Pierre Béarn, francuski književnik
* 1942. - Bisera Veletanlić, prva dama zabavne muzike i zvijezda domaćih festivala
* 1946. - Oliver Stone, američki režiser
* 1946. - Tommy Lee Jones, američki glumac
* 1972. - Letizia Ortiz Rocasolano, supruga Å¡panskog prijestolonasljednika
* 1973. - Indira Vladić-Mujkić, hrvatska pjevačica
* 1975. - Anastacia, američka pop-pjevačica
* 1984. - Harry, princ od Walesa, britanski princ i mlađi sin princa Charlesa

Smrti

* 2005 - Aleksandar Ravlić, bosanskohercegovački novinar i fotograf
* 2006 - Oriana Fallaci, italijanska književnica

Praznici

* Nacionalni dan knjige u Alžiru

[andro]

16. septembar (rujan)

Događaji

* 681. U bizantijskoj prijestolnici Konstantinopolju, pod pokroviteljstvom cara Konstantina IV, zaključen Šesti vaseljenski sabor.
* 1859. - Škotski istraživač David Livingstone u istočnoj Africi otkrio veliko jezero Njasa, koje sada dijele Malavi, Tanzanija i Mozambik.
* 1908. - Beč i Moskva se sporazumjeli da se Austro-Ugarska ne protivi otvaranju Bosfora za ruske brodove, a Rusija austrougarskoj aneksiji Bosne i Hercegovine, čime je okončana Aneksiona kriza.
* 1941. - Iranski šah Reza Kan Pahlavi abdicirao u korist 22-godišnjeg princa Mohameda Reze. Abdikaciju iznudili Velika Britanija, SAD i SSSR zbog šahove pronjemačke politike.
* 1955. - Vojnim udarom sa vlasti zbačen predsjednik Argentine Huan Peron. Poslije 18 godina provedenih u egzilu Peron se vratio u Argentinu 1973, kada je formirana peronistička vlada Ektora Kampore i iste godine ponovo postao predsjednik Argentine. Poslije njegove smrti 1974. zamijenila ga supruga Izabela Peron.
* 1966. - Izvođenjem opere Samjuela Barbera „Antonije i Kleopatra“ otvorena nova zgrada Metropolitan opere u Lincolnovom centru u New Yorku.
* 1978. - U Iranu poginulo 25.000 ljudi u zemljotresu jačine između 7,5 i 7,9 stepeni Rihterove skale. Grad Tabas i velik broj sela potpuno razrušeni.
* 1987. - Počinje šahovski turnir u Tilburgu, Holandija.
* 2001. - Kina poslije 15 godina pregovora primljena u Svjetsku trgovinsku organizaciju.

Rođenja

* 1098 - Hildegard von Bingen, njemačka teologinja i prirodnjakinja
* 1887 - Jean Arp, francuski slikar, vajar i pjesnik
* 1925 - B.B. King, američki muzičar
* 1927 - Sadako Ogata, japanska diplomatkinja Ujedinjenih Nacija
* 1952 - Fatos Nano, albanski političar
* 1956 - David Copperfield, američki mađioničar
* 1956 - Mickey Rourke, američki glumac
* 1968 - Marc Anthony, portorikanski pjevač

Smrti

* 1701 - Jakov II, kralj Å kota, Engleske i Irske
* 1736 - Gabriel Daniel Fahrenheit, njemački fizičar
* 1824 - Luj XVIII, kralj Francuske
* 1932 - Ronald Ross, engleski liječnik
* 1936 - Hafiz Ibrahim ef. Maglajlić, bosanskohercehovački reisu-l-ulema
* 1977 - Maria Callas, operna pjevačica grčkog porijekla
* 2007 - Robert Jordan, američki pisac

[andro]

17. septembar (rujan)

Događaji

* 1995 - Armija BiH počela akciju oslobađanja dijela Bosanske Krajine.
* 1995 - Masakr u Oborcima kod Donjeg Vakufa.

Rođenja

* 1958 - Janez Janša, slovenski političar
* 1971 - Sergej Barbarez, bosanska nogometna zvijezda
* 1973 - Anastacia, američka pjevačica

Smrti

* 1179 - Hildegard von Bingen, njemačka časna sestra, mistik, autor i kompozitor

[andro]

18. septembar (rujan)
Rođenja

* 53 - Trajan, rimski car
* 1786 - Christian VIII, danski i Å¡vedski kralj
* 1819 - Jean Bernard Léon Foucault, francuski fizičar
* 1888 - Hamdija Kreševljaković, bosanskohercegovački historičar i pisac
* 1905 - Greta Garbo, Å¡vedska filmska diva
* 1968 - Toni Kukoč, hrvatski košarkaš
* 1971 - Anna Netrebko, ruska sopranistica

Smrti

* 1180 - Luj VII Francuski, francuski kralj
* 1783 - Leonhard Euler, švicarski matematičar i fizičar
* 1961 - Dag Hammarskjöld, švedski političar; dobitnik Nobelove nagrade za mir 1961. godine
* 1970 - Jimi Hendrix, američki muzičar
* 2007 - Ljiljana Molnar-Talajić, bosanska operna diva

[andro]

19. septembar (rujan)

Događaji

* 2006 Na Tajlandu izvršen državni udar.
* 2006 U neredima u Budimpešti zapaljena državna televizija.

Rođenja

* 1774 - Giuseppe Caspar Mezzofanti, italijanski kardinal te čuveni lingvist i hiperpoliglot
* 1802 - Lajos Kossuth, mađarski političar
* 1926 - Nino Rosso, italijanski autor filmske muzike
* 1933 - Husein Džanić, bosanskohercegovački hemičar
* 1936 - Al Oerter, američki atletičar, bacač diska
* 1941 - Umberto Bossi, italijanski nacionalistički političar i vođa stranke "Lega Nord"
* 1941 - Mama Cass Elliot, američka pjevačica (The Mamas and The Papas)
* 1948 - Jeremy Irons, britanski glumac
* 1980 - Anel Džaka, bosanskohercgovački nogometaš

Smrti

* 1710 - Ole Rømer, danski astronom
* 1881 - James A. Garfield, američki političar i predsjednik
* 1909 – Jožef Borovnjak slovenački katolički svećenik, pisac i političar u Mađarskoj

[andro]

20. septembar (rujan)
Rođenja

* 1934 - Sophia Loren, italijanska filmska diva
* 1947 - Mia Martini, italijanska pjevačica
* 1971 - Henrik Larsson, švedski nogometaš
* 1980 - Alen Bašić, bosanskohercegovački nogometaš

Smrti

* 1863 - Jacob Grimm, njemački filolog i književnik
* 1898 - Theodor Fontane, njemački književnik i novinar

* 1945 - Eduard Wirths, nacistički liječnik u koncentracionom logoru Dachau
* 1957 - Jean Sibelius, finski kompozitor
* 1996 - Krešo Golik, hrvatski filmski i TV režiser

[andro]

21. septembar (rujan)
Rođenja

* 1840 - Murat V, sultan Osmanskog carstva
* 1842 - Abdulhamid II, sultan Osmanskog carstva
* 1853 - Heike Kamerlingh Onnes, holandski fizičar
* 1866 - Herbert George Wells, britanski književnik
* 1906 - Aristoteles Onassis, grčki brodovlasnik
* 1931 - Larry Hagman, američki glumac
* 1934 - Leonard Cohen, kanadski kantautor
* 1947 - Stephen King, američki književnik
* 1950 - Bill Murray, irsko-američki glumac, režiser i producent
* 1951 - Aslan Alijevič Mašadov, čečenski političar i državnik
* 1952 - Anneliese Michel, žrtva egzorcizma
* 1966 - Kiefer Sutherland, kanadski glumac

Smrti

* 19 p.n.e. - Vergilije, rimski pjesnik
* 1327 - Edvard II, engleski kralj.
* 1558 - Karlo V, Å¡panski kralj i car Svetog Rimskog Carstva
* 1860 - Arthur Schopenhauer, njemački filozof
* 1991 - Ante Paradžik, hrvatski političar

[andro]

22. septembar (rujan)

Događaji

* 1862 - Američki predsjednik Abraham Lincoln objavio je kraj ropstva u južnim državama SAD, ali ropstvo je ukinuto tek nakon građanskog rata (1861-1865) amandmanom na Ustav koji je donesen u decembru 1865. godine.
* 1957 - Na Haitiju je predsjednik postao Francois Duvalier.
* 1973 - Henry Kissinger imenovan je novim ministrom vanjskih poslova SAD-a.
* 1980 - Napadom iračkih trupa na iranske naftne pogone počeo je prvi zaljevski rat.

Rođenja

* 1515 - Anne od Clevesa, četvrta žena engleskog kralja Henrika VIII
* 1870 – Ivan Aleksejevič Bunjin, ruski književnik
* 1924 – Rosamunde Pilcher, britanska autorica "ružičastih romana"
* 1934 – Ornella Vanoni, italijanska kantautorica
* 1957 – Nick Cave, australijski muzičar
* 1958 – Andrea Bocelli, italijanski tenor
* 1961 - Catherine Oxenberg, američka glumica
* 1976 – Ronaldo, brazilska nogometna zvijezda

Smrti

* 1520 - Selim I Mrgodni, sultan Osmanlijskog carstva od 1512-1520.
* 1828 - Shaka Zulu, poglavica Zulu plemena
* 1979 - Otto Robert Frisch, austrijski nuklearni fizičar
* 1995 - Nasiha Kapidžić-Hadžić, bosanskohercegovački pjesnik, prozni pisac i urednik

[andro]

23. septembar (rujan)
Rođenja

* 63 p.n.e. - Cezar Augustus, rimski car
* 1215 - Kublaj Kan, mongolski kan i kineski car
* 1861 - Robert Bosch, njemački poduzetnik
* 1916 - Aldo Moro, italijanski političar i državnik
* 1930 - Ray Charles, američki jazz-pjevač
* 1934 - Per Olov Enquist, švedski književnik
* 1934 - Gino Paoli, italijanski kantautor
* 1938 - Romy Schneider, austrijska glumica
* 1943 - Julio Iglesias, španski pjevač
* 1943 - Antonio Tabucchi, italijanski književnik i prevodilac
* 1946 - Davorin Popović, bosanski pjevač zabavne muzike, član legendarnih "Indexa"
* 1949 - Bruce Springsteen, američki rock-muzičar
* 1954 - Cherie Blair, supruga britanskog premijera Tonyja Blaira
* 1980 - Jasmin Bajramović, bosanskohercegovački nogometaš

Smrti

* 1896 - Ivar Aasen, norveški pisac
* 1939 - Sigmund Freud, austrijski neurolog i osnivač psihoanalize
* 1973 - Pablo Neruda, čileanski pjesnik i dobitnik Nobelove nagrade za književnost
* 2007 - Nikola Kovač, bosanski esejist, prevodilac, urednik, kritičar.
* 2008 - Sonja Savić, srbijanska glumica